Nowy rozdział w dostarczaniu ciepła dla Wołomina
Zakład Energetyki Cieplnej w Wołominie przechodzi przez przełomowy moment transformacji. Przedsiębiorstwo inwestuje w nowoczesną instalację kogeneracyjną, która połączy produkcję energii elektrycznej i cieplnej. Te fundamentalne zmiany, realizowane we współpracy z urzędem miasta, mają otworzyć drogę do bardziej zrównoważonej przyszłości energetycznej gminy. Wyzwaniem jest nie tylko modernizacja technologii, ale również zapewnienie mieszkańcom stabilności cen i komfortu cieplnego.
„Przeciwdziałanie i zapobieganie zmianom klimatu to jedno z największych wyzwań współczesnego świata. To również ogromny wysiłek dla samorządów, w tym gminy Wołomin. Od kilku lat, zgodnie z kierunkiem działań określonych m.in. przez Unię Europejską, nasza gmina planuje zmiany i wdraża konkretne rozwiązania” – komentuje Elżbieta Radwan, burmistrz Wołomina. I dodaje: „Znamy strategiczne kierunki dla Wołomina w zakresie polityki energetycznej. Są to m.in. dywersyfikacja źródła energii cieplnej, czyli geotermia czy kogeneracja, ograniczenie zużycia energii przez termomodernizację i nowoczesne projektowanie, a także wytwarzanie własnej energii elektrycznej. Warto zaznaczyć, że część z nich już jest w fazie realizacji”.
Tak ważne zadania muszą też mieć swoich kluczowych realizatorów – jednym z nich jest Zakład Energetyki Cieplnej. O obecnych działaniach i planach opowiada Aneta Ciuraj, kierownik Działu Inwestycji Strategicznych i Ochrony Środowiska w ZEC.
1.Jakie konkretne korzyści przyniesie gminie instalacja kogeneracyjna?
Przede wszystkim, pozwoli ona na uniezależnienie się od nieprzewidywalnych zmian cen paliw, co z kolei umożliwi stabilizację cen ciepła. Równie istotne są korzyści ekologiczne - dzięki kogeneracji przyczynimy się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla, azot czy siarka, co pozytywnie wpłynie na jakość powietrza w naszej okolicy. Rozproszona kogeneracja poprawia proces dystrybucji ciepła, a także wpływa korzystnie na cenę ciepła dla mieszkańców. Ponadto, istnieje możliwość wykorzystania energii elektrycznej na potrzeby własne i gminy.
2.Na czym w takim razie polega kogeneracja?
Kogeneracja to bardzo efektywny proces, który pozwala jednocześnie wytwarzać energię elektryczną i ciepło. Energia elektryczna jest generowana podobnie jak w elektrowniach - wprowadzając w ruch obrotowy wirnik generatora. Ciepło, które powstaje jako produkt uboczny tego procesu, może być praktycznie spożytkowane, na przykład do ogrzewania budynków.
Jedną z głównych zalet kogeneracji jest jej wysoka sprawność - 85-90%. Oznacza to, że proces ten jest dużo bardziej wydajny niż oddzielne wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła.
Jak to liczymy? W procesie kogeneracji ze 100 jednostek energii zawartej w paliwie uzyskujemy około 40 jednostek energii elektrycznej i 45 jednostek ciepła. Straty na paliwie to tylko 15%. Gdybyśmy chcieli wyprodukować tyle samo energii elektrycznej i ciepła osobno, potrzebowalibyśmy o wiele więcej paliwa. W tradycyjnej elektrowni, aby uzyskać 40 jednostek energii elektrycznej, zużywamy 100 jednostek energii z paliwa. Potem, aby wytworzyć 45 jednostek ciepła w kotle, potrzebujemy jeszcze około 50 jednostek energii z paliwa. Do uzyskania tego samego efektu potrzeba więc 50% więcej paliwa niż w kogeneracji. Tak wysoką sprawność osiągamy dzięki wykorzystaniu ciepła, które normalnie byłoby stracone podczas produkcji energii elektrycznej.
3.Jak dkładnie będzie realizowana ta inwestycja w gminie Wołomin?
Planujemy zainstalować trzy jednostki kogeneracyjne o mocy 1MW energii elektrycznej oraz 1,23 MW energii cieplnej w 3 lokalizacjach: na terenie Zakładu Energetyki Cieplnej, przy Alei Armii Krajowej (w sąsiedztwie Spółdzielni Mieszkaniowej „Gwarek”) oraz w okolicy ulic Reja i Wileńskiej. Planujemy też budowę największej, czwartej jednostki o mocy elektrycznej 2,6 MW i cieplnej 2,4 MW, na terenie Ośrodka Sportu i Rekreacji przy ul. Rejtana, w pobliżu wykonanego przez Urząd Miasta geotermalnego odwiertu badawczego. Moc i lokalizacja tych jednostek zostały starannie przemyślane, aby zmniejszyć straty ciepła w procesie dystrybucji i zoptymalizować dostawy ciepła dla mieszkańców. Będziemy mogli pokryć zapotrzebowanie na ciepło mieszkańców Wołomina w okresie letnim bez konieczności uruchamiania kotłów węglowych. W dodatku agregat na terenie OSIR został dobrany tak, aby w przyszłości móc wykorzystać wody geotermalne jako dolne źródło do produkcji ciepła.
4.Na jakim etapie jest proces uzyskiwania dofinansowania na projekt kogeneracyjny i jakie są przewidywane terminy realizacji?
W połowie grudnia 2023 r. złożyliśmy wniosek do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu operacyjnego „Kogeneracja Powiatowa”. Jesteśmy na końcowym etapie oceny formalnej wniosku, przed nami ocena merytoryczna i proces podpisywania umowy z jednostką finansującą.
Uzyskanie dofinansowania, zwłaszcza w przypadku przedsięwzięcia na ponad 50 mln zł, jest procesem długotrwałym i czasochłonnym. A to dopiero pierwszy etap strategii, która doprowadzi system ciepłowniczy ZEC Wołomin Sp. z o.o. do osiągnięcia statusu efektywnego energetycznie zgodnie z wymogami unijnymi.
5.Jakie strategie są planowane, aby zapewnić stabilność cenową i dostępność ciepła dla mieszkańców w dłuższej perspektywie?
Zastosowanie kogeneracji i odnawialnych źródeł energii pozwoli na zmniejszenie zużycia paliw oraz ograniczy zużycie węgla, które jest obciążone opłatami z tytułu emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Opłaty te mają ogromny wpływ na wysokość taryfy za ciepło, a ich wysokość jest nieprzewidywalna.
Przychody uzyskane ze sprzedaży energii elektrycznej wyprodukowanej w procesie kogeneracji pokryją koszty zakupu paliwa potrzebnego do pracy agregatów. Przetwarzanie paliwa, w wyniku którego otrzymujemy jednocześnie ciepło i energię elektryczną, jest tańsze niż prowadzenie każdego procesu z osobna.
Dodatkowo, Zakład Energetyki Cieplnej nieustannie inwestuje w modernizację sieci ciepłowniczych, aby zmniejszyć straty ciepła w dystrybucji i zapewnić ciągłość dostaw dla mieszkańców.
Artykuł opublikowany w „Wieści Podwarszawskie”
