ZEC Wołomin na drodze do zielonej transformacji
Transformacja ciepłowni w kierunku wykorzystywania bardziej ekologicznych źródeł energii stanowi nie tylko wyzwanie technologiczne, ale wiąże się również z koniecznością spełnienia wielu wymogów prawnych. Regulacje prawne odgrywają istotną rolę, wpływając na decyzje zarówno przedsiębiorstw energetycznych, jak i społeczności lokalnych. Wiedza o tym, jakie obowiązki spoczywają na Polsce i poszczególnych gminach, jest ważna do zrozumienia decyzji podejmowanych przez władze i przedsiębiorstwa w kontekście gminy Wołomin.
„Zaplanowanie efektywnej gospodarki energetycznej staje się obecnie kluczowe, ponieważ mamy coraz mniej czasu na dostosowanie się do unijnych norm dotyczących efektywności energetycznej i redukcji emisji CO2. Na poziomie europejskim, w latach 2020–2021 wprowadzono prawo klimatyczne, które nakłada na kraje Unii Europejskiej obowiązek osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Europejski Zielony Ład zwiększa cele redukcji emisji CO2 z 40% do 55%. Dlatego w Wołominie intensywnie pracujemy nad realizacją inwestycji, które pozwolą nam osiągnąć te cele” – mówi Elżbieta Radwan, burmistrz Wołomina.
Na drodze do zrównoważonego rozwoju
Polska stoi przed wyzwaniem transformacji w kierunku gospodarki neutralnej klimatycznie. Szczególnie ważne jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wdrażanie nowych technologii i wykorzystywanie w większym stopniu naturalnych odnawialnych zasobów energii. Realizacja tego celu wymaga zdecydowanych działań na wielu poziomach - od międzynarodowych regulacji, przez krajowe przepisy, aż po lokalne inicjatywy. Kluczem do sukcesu jest współpraca wszystkich graczy oraz angażowanie i edukowanie społeczności lokalnych. Wołomin, korzystając ze wsparcia unijnego i rządowego, ma szansę skorzystać na zielonej transformacji, przyczyniając się do budowy zrównoważonej przyszłości dla kolejnych pokoleń.
O kwestiach związanych z zieloną transformacją Unii Europejskiej oraz regulacjach prawnych opowiedział nam ekspert z Zakładu Energetyki Cieplnej w Wołominie, pan Piotr Bruzgo.
Unijne strategie na rzecz zrównoważonego rozwoju
Sercem zielonej transformacji krajów UE są dyrektywa RED II oraz inicjatywa Fit for 55, które razem stanowią bazę regulacyjną mającą na celu drastyczne zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i promowanie odnawialnych źródeł energii.
Dyrektywa RED II ustanawia dla wszystkich krajów Unii Europejskiej wspólny system mający na celu promowanie energii ze źródeł odnawialnych w różnych sektorach gospodarki i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (głównie CO2). Oznacza to zwiększenie do roku 2030 udziału energii ze źródeł odnawialnych w tzw. miksie energetycznym w takich sektorach jak energetyka czy transport. Udział energii ze źródeł odnawialnych ma stanowić co najmniej 32,5% całego miksu energetycznego. Ponadto dyrektywa RED II umożliwia konsumentom produkcję własnej energii elektrycznej, samodzielnie lub jako część społeczności energetycznej działającej w zakresie energii odnawialnej. Konsumentom przyzano także prawo do odłączenia się od nieefektywnych systemów ciepłowniczych i chłodniczych.
Fit for 55 („Gotowi na 55”) jest to pakiet regulacji klimatycznych mających na celu wprowadzenie Europejskiego Zielonego Ładu. Główne założenia pakietu to ograniczenie do roku 2030 emisji gazów cieplarnianych w Europie o 55% (względem roku 1990) oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do roku 2050.
Co to jest neutralność klimatyczna?
Neutralność klimatyczna to pojęcie określające stan równowagi pomiędzy emitowanymi do atmosfery gazami cieplarnianymi, a ich składowaniem lub pochłanianiem przez lasy, glebę czy zbiorniki wodne (czyli bilans zerowy między emisją a pochłanianiem).
Intensywny rozwój m.in. energetyki, transportu czy rolnictwa sprawił, że do atmosfery trafia duża ilość szkodliwych gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla, metan czy podtlenek azotu. Emisja samego dwutlenku węgla wynosi 40 mld ton rocznie. Dlatego ważnym aspektem ochrony środowiska jest systematyczne redukowanie emisji gazów (zwłaszcza CO2) przez odchodzenie od wykorzystywania paliw kopalnych do produkcji energii. W zamian wykorzystuje się na większą skalę energię słoneczną, wiatrową, geotermalną czy jądrową. Działania takie przełożą się na znaczne obniżenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
Wsparcie dla gmin w zielonej transformacji
Zielona transformacja wymaga dużych nakładów inwestycyjnych. Kluczowe jest zatem szukanie źródeł finansowania działań na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia efektywności energetycznej czy ochrony środowiska.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podaje, że na zieloną transformację Polski do 2030 roku przeznaczone będzie łącznie 260 mld zł ze środków unijnych i krajowych. Jednym z instrumentów wsparcia jest Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), który przewiduje alokację środków na zieloną transformację w formie grantów i pożyczek. Dzięki temu polskie gminy mogą realizować projekty mające na celu m.in. zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, inwestycje w źródła ciepła w systemach ciepłowniczych, poprawę efektywności energetycznej budynków czy budowę systemów magazynowania energii. W ramach KPO do wykorzystania są łącznie środki w wysokości 13 867 mln euro.
Artykuł został opublikowany w „Wieści Podwarszawskie”
